Sebastiaan blikt terug op Zorg & ict 2025

Afgelopen woensdag 9 april bezocht ik samen met een collega de jaarlijkse Zorg & ict beurs. Ik ging hier als ‘bezoeker’ naartoe, maar heb natuurlijk ook een kijkje genomen bij mijn collega’s op de stand van Fundaments. Het is voor mij alweer een paar jaar geleden dat ik op een beurs ben geweest en de Zorg & ict beurs van dit jaar was in mijn ogen weer een echte beurs: drukbezocht, divers publiek, ruim aanbod van koffie en andere lekkernijen, veel stands en interessante sprekers.  

Interessante sessies boordevol informatie

Het programma zat dit jaar met zo’n 10 verschillende zalen waar sessies werden gehouden dan ook goed vol. Na wat keuzestress hebben we een aantal boeiende sessies uitgezocht en ons hiervoor ingeschreven. Dat inschrijven bleek wel nuttig: in enkele zaken zat het zelfs voor aanvang van de sessie al helemaal vol.  

Tijdens onze eerste sessie werden we meegenomen in een verhaal van een IT-manager bij Emergis, waar de urgente behoefte aan vernieuwing speelt. Hij vertelde hoe ze met hun aanpak de focus hebben verlegd van de IT-manager naar een zorgmedewerker die centraal wordt gesteld in het dagelijkse gebruik van IT-voorzieningen. Allerlei slimme koppelingen zijn gerealiseerd, zodat de zorgverlener niet meer in 10 verschillende applicaties hoeft in te loggen, maar op één dashboard direct alle relevante informatie en acties ziet. Het doel (en bewezen effect) hiervan is om efficiëntie bij zorgverleners te verhogen. Ondertussen vroeg ik me wel af hoe het beheer voor de IT-dienstverlener efficiënter is geworden. Het inrichten en onderhouden van al deze koppelingen zal ongetwijfeld een grote beheerlast met zich meebrengen. Hier kunnen IT-dienstverleners natuurlijk wel in standaardiseren. Hoewel het applicatielandschap in de zorg groot is, zie je bij veel zorginstellingen dat ze dezelfde applicaties gebruiken. En als je het plat slaat zal de IT-behoefte van de gemiddelde zorgverlener neerkomen op dezelfde uitgangspunten: gebruiksvriendelijk, beschikbaar en veilig.

De volgende sessie die we hebben bijgewoond was die van Extreme Networks. Hier kregen we meer het perspectief van de IT-dienstverleners te zien. Een trend die ik bij Fundaments herken: IT-teams zijn lastig te vormen. Personeel is schaars en de verwachtingen nemen toe. En dan heb ik het nog niet eens over de (terechte) toenemende eisen op het gebied van informatiebeveiliging. Dit geldt overigens niet alleen in onze branche, ook zorgpersoneel moet steeds meer doen met minder personeel. Het sleutelwoord tijdens deze sessie was daarom: inzicht. In de IT hebben we het dan vaak over een ‘single pane of glass’, oftewel in één oogopslag kunnen zien hoe jouw omgeving/organisatie ervoor staat. Dit is iets waar we bij Fundaments ook flink aan gewerkt hebben. Met tools als Grafana kunnen we alle gegevens die we meten binnen onze klantomgevingen vertalen naar waardevolle inzichten. Bijvoorbeeld hoeveel CO2 een Cloud-omgeving verbruikt, wat de gemiddelde uptime over het afgelopen kwartaal is geweest of een zogeheten ‘heatmap’ van de infrastructuur maken.

Ook op de beursvloer zelf was genoeg te zien

Tussen de sessies door zijn we langs de vele stands gelopen. Wat mij opviel is dat er steeds minder vanuit de technologie wordt gesproken, maar dat de zorgsector en hoe organisaties daar waarde aan willen leveren centraal staan. Dat zie je ook terug in het feit dat IT-dienstverleners steeds meer activiteiten overnemen van de zorgorganisaties, ook wel outsourcing genoemd. De laag waarop dit gebeurt en het tempo wat hierin gehanteerd wordt is wel bijzonders divers. Het ene moment luisterde ik naar iemand die trots vertelde dat de netwerkinfrastructuur nu geoutsourced is (dat deden we 10 jaar geleden toch al?) en het andere moment hoor ik dat het functionele beheer van de belangrijkste applicaties (zoals een EPD) van een streekziekenhuis volledig is uitbesteed aan een IT-dienstverlener.

Wat verder opviel is dat Microsoft (nog steeds) een grote plek inneemt. Letterlijk door de omvang van hun stand, maar ook doordat je ziet dat bij veel andere stands de (IT-)diensten zich nog vooral laten kenmerken door bijvoorbeeld ‘naadloze M365-integraties'. Het zette mij wel aan het denken in het kader van alle geopolitieke ontwikkelingen. Er waren ook wat kleinere stands met partijen die een andere insteek kozen, die meer gericht zijn op private en soevereiniteit. Met name op het gebied van AI waren er interessante stands. Mijn standaardvraag als ze me lieten zien wat voor slimme dingen ze bedacht hebben, ging natuurlijk over waar ze de data verwerken/hosten. Geruststellend kreeg ik hier steevast het antwoord op dat ze dat allemaal op eigen servers doen, “want dat moet je echt niet willen in Public Cloud”. Waarop ik kort kon zijn: “goed zo!” Echt een groot podium hadden deze stands dit jaar nog niet, maar wie weet hoe dat er volgend jaar uit ziet..

Tot slot waren er nog een paar interessante ontwikkelingen met een politiek karakter. Op het hoofdpodium maakte de CIO van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een vergelijking tussen de Nederlandse IT-infrastructuur en een wegennetwerk. Daarin was haar conclusie dat dit herzien moet worden en een volledige publieke functie moet worden. Dat wil ze samen met de zorgsector ontwikkelen. De IT-sector werd hierin niet als gesprekspartner genoemd. Dat vond ik opvallend: Nederland is namelijk een digitale hub van wereldformaat, mede dankzij voorzieningen zoals AMS-IX, één van de grootste internetknooppunten ter wereld. Dit soort infrastructuur is geen overheidsinitiatief, maar wordt gefaciliteerd door private partijen. Ook komt er Europese wetgeving aan die impliceert dat het delen van medische gegevens voortaan een opt-out wordt (bezwaar maken) in plaats van een opt-in (toestemming geven), zoals we onlangs in de Donorwet ook hebben gezien. Vanuit het perspectief van snel goede zorg leveren kan ik dit goed begrijpen. Op het gebied van privacy is het op z’n minst interessant wat dit gaat betekenen.

Op de terugreis schoten mij nog een aantal uitdagingen die ook gepresenteerd werden te binnen: hoe gaan we om met de 64.000 onvervulde zorgvacatures die er vandaag de dag zijn? En hoe gaan we om met het feit dat de zorgsector op dit moment de op één na meest vervuilende sector voor het milieu is? Al met al hebben we een interessante en zeer vermakelijke dag gehad op de beurs.

‍